“Οι Πανθέοι” και η... χαρισάμενη εποχή τους !

“Οι Πανθέοι” και η... χαρισάμενη εποχή τους !

31 Οκτωβρίου, 2021 5 Από Καλλιόπη Σουφλή
Προβολές:563
Μοίρασέ το

Το αριστουργηματικό αυτό μυθιστόρημα αποτελεί μια τοιχογραφία της εποχής, που έμελλε να αλλάξει οριστικά όταν ξέσπασε η λαίλαπα του πολέμου, ποτισμένο με το άρωμα της νοσταλγίας για το χθες, το οποίο ζει πια μόνο στις αναμνήσεις εκείνων που το βίωσαν.

Το έργο του Αθανασιάδη θεωρείται «τοιχογραφία» μιας Ελλάδας που έσβησε με τον πόλεμο, αν και περιορισμένη, καθώς αφορά τη μυθολογία μιας μεγαλοαστικής Ελλάδας που ελάχιστα – ώς καθόλου – εμφανίζεται να τη συμπληρώνει η σκληρή πραγματικότητα ενός τόπου όπου ακούγονταν παντού οι θρήνοι της προσφυγιάς και τα πολυπληθή λαϊκά στρώματα αγωνίζονταν για τα ελάχιστα της επιβίωσης.

“ΟΙ ΠΑΝΘΕΟΙ”… ένα λογοτεχνικό αριστούργημα…  τότε που η ασπρόμαυρη ελληνική τηλεόραση, συγκινούσε και καθήλωνε έναν ολόκληρο λαό σε σήριαλ που δεν ξεφτίλιζαν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια, ούτε πρόβαλαν ως πρότυπα την χυδαιότητα και την διαστροφή…

 

Καλλιόπη Σουφλή

Μια οικογένεια 
στην Ελλάδα του Μεσοπολέμου

Διασκευή της ομότιτλης μυθιστορηματικής τριλογίας του Τάσου Αθανασιάδη: (Η χαρισάμενη εποχή, Μάρμω Πανθέου, Η κερκόπορτα) που απετέλεσε μια από τις μεγαλύτερες επιτυχίες της ελληνικής τηλεόρασης.

  Η εικόνα της Ελλάδας στο τέλος του Μεσοπολέμου και στο φάσμα του Β’ Παγκοσμίου παρουσιάζεται ανάγλυφα από την πένα του ακαδημαϊκού Τάσου Αθανασιάδη, μέσα από τις ανησυχίες, τα προβλήματα, τις αγωνίες, τους έρωτες και τα διλήμματα  μιας αριστοκρατικής πολυμελούς οικογένειας, των Πανθέων.

  Παράλληλα, το αριστουργηματικό αυτό μυθιστόρημα αποτελεί μια τοιχογραφία της εποχής, που έμελλε να αλλάξει οριστικά όταν ξέσπασε η λαίλαπα του πολέμου, ποτισμένο με το άρωμα της νοσταλγίας για το χθες, το οποίο ζει πια μόνο στις αναμνήσεις εκείνων που το βίωσαν.

 Κάθε σελίδα των Πανθέων είναι έμπλεη ρομαντισμού και υπέροχων εικόνων, κάθε φράση του συγγραφέα άψογα σμιλεμένη, κάθε λέξη ξεχωριστή. Ο Αθανασιάδης χρειάστηκε 15 ολόκληρα χρόνια για να περατώσει ένα μυθιστόρημα-ποταμότεσσάρων τόμων, που αρκούσε για να του εξασφαλίσει μια θέση στο πάνθεον των μεγάλων λογοτεχνών.
  Στις 15 Απριλίου 1977, οι Πανθέοι, που ήταν από τα πλέον πολυδιαβασμένα μυθιστορήματα, έδωσαν ραντεβού με το ευρύ κοινό μέσα από την τηλεοπτική μεταφορά τους από τον κορυφαίο σκηνοθέτη Βασίλη Γεωργιάδη, ήδη αναγνωρισμένο, μετά τον κινηματογράφο και την τηλεόραση με το έργο «Ο Χριστός  ξανασταυρώνεται».

  Ο Τάκης Χατζηαναγνώστου έκανε το σενάριο, την τηλεοπτική διεύθυνση είχε ο Βασίλης Βλαχοδημητρόπουλος, τη φωτογραφία ο Περικλής Κόκκινος, τα σκηνικά-κοστούμια ο Νίκος Πετρόπουλος και τη μουσική επιμέλεια η Δανάη Ευαγγελίου.

Μια πλειάδα γνωστών ηθοποιών κόσμησε με την παρουσία της τη σειρά: 

Κάτια Δανδουλάκη (στον ρόλο της θρυλικής Μάρμως), Άγγελος Αντωνόπουλος (Ανδρέας Πανθέος), 

   Λυκούργος Καλλέργης ( Ισίδωρος Πανθέος), Γιάννης Αργύρης (Φάνης Πανθέος),

Στέλιος Καλογερόπουλος (Κίτσος Γαλάτης), Λουίζα Ποδηματά (Δέσποινα Γαλάτη), Αλέκα Παΐζη(Χρυσοστόμη Πανθέου),

 Ντόρα Βολανάκη (Μερόπη Μονογιού), Φαίδων Γεωργίτσης (Στάθης Μονογιός) , Νίκος Απέργης(Μαρμάρης),

Μαρία Αλκαίου (θεία Καλή) , Ανθή Ανδρεοπούλου (Θάλεια Μονογιού), Γιώργος Χριστοδούλου (Θωμάς Πανθέος),

  Μαίρη Ιγγλέση (Λιάνα Πανθέου), Άννα Γεραλή (Αλέκα Βαλλίδη), Σοφία Ρούμπου (Ματίνα) , 

  Μαίρη ΦαρμάκηΔημήτρης ΚαλλιβωκάςΝίκος Δαφνής (Στέφανος Χρυσίνας),

Γεωργία ΖώηΤζένη Ζαχαροπούλου ( Νίνα Αυγουστάκη) κ.α.

Η σειρά ξεκινά στο αρχοντικό των Πανθέων, όπου όλη η μεγαλοαστικής οικογένεια, παιδιά και εγγόνια είναι συγκεντρωμένη γύρω από τον γενάρχη της, Βλάση Πανθέο, για να του συμπαρασταθούν που αργοπεθαίνει.

Ανάμεσά τους είναι ο γιος του Ανδρέας και η πανέμορφη γυναίκα του Μάρμω, καθώς και ο καλλιτέχνης της οικογένειας Κίτσος, που, θαμπωμένος από την ομορφιά της Μάρμως, θέλει να της φιλοτεχνήσει το πορτρέτο.

  Οι Πανθέοι ολοκλήρωσαν τη διαδρομή τους ύστερα από 100 σαρανταπεντάλεπτα επεισόδια στις16 Ιουνίου 1979, όντας το δημοφιλέστερο τηλεοπτικό πρόγραμμα για την περίοδο 1978-79, με θεαματικότητα που έφτασε το 73% όταν η Μάρμω και ο Κίτσος ζούσαν τον έρωτά τους.

«Ελληνική Τηλεόραση/ Οδηγός τηλεοπτικών σειρών 1967- 1998/
Βαλούκος Στάθης

Εκδόσεις: Αιγόκερως

Ο Τάσος Αθανασιάδης
Γεννήθηκε στο Σαλιχλί της Μικράς Ασίας τον Νοέμβριο του 1913 και πέθανε στην Αθήνα στις 21 Σεπτεμβρίου 2006 σε ηλικία 93 ετών. Σπούδασε Νομικά στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας.

Το 1945 διορίστηκε διευθυντής της γραμματείας του Εθνικού θεάτρου, του οποίου διετέλεσε στη συνέχεια γενικός διευθυντής ως το 1972.

Το 1994 αναγορεύτηκε επίτιμος διδάκτορας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών. Η ελληνική πολιτεία τον τίμησε με 3 κρατικά βραβεία και το παράσημο του Τάγματος του Φοίνικα, ενώ τιμήθηκε επίσης από τη Γαλλική Ακαδημία.

 Οι Πανθέοι τού χάρισαν βραβείο της Ακαδημίας Αθηνών το 1961. Από τα υπόλοιπα μυθιστορήματά του ξεχωρίζουν: « Οι φρουροί της Αχαΐας»«Τα παιδιά της Νιόβης» και « Η αίθουσα του θρόνου», που επίσης μεταφέρθηκαν στην τηλεόραση. Το 1986 εξελέγη ακαδημαϊκός.
Trivia

** Πικραμένος έφυγε από τη ζωή ανήμερα το Πάσχα του 2000 σε ηλικία 79 ετών ο σκηνοθέτης Βασίλης Γεωργιάδης.

Κι αυτό γιατί ο σεμνός δημιουργός, ο οποίος ουδέποτε έκανε εκπτώσεις στη δουλειά του, με την τεράστια προσφορά στον κινηματογράφο και στην τηλεόραση, με δύο υποψηφιότητες για Όσκαρ, ήταν χρόνια αποκλεισμένος από το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου και τα τηλεοπτικά κανάλια.

Το παράπονο του ήταν ότι όλοι τον προσφωνούσαν δάσκαλο και τον τιμούσαν, αλλά κανείς δεν τον φώναζε για δουλειά.

**Και περιοδεία στην επαρχία

Υπήρξε τέτοια η επιτυχία του τηλεοπτικού διδύμου Κάτιας Δανδουλάκη – Στέλιου Καλογερόπουλου, ώστε όπως αναφέρεται στον Τύπο της εποχής (τέλη της δεκαετίας του ’70) έσπευσαν να συστήσουν θίασο και να περιοδεύσουν στην επαρχία γνωρίζοντας την αποθέωση.

Μια ακόμη απόδειξη ότι οι τηλεοπτικοί όροι επιβλήθηκαν στη μικρή εγχώρια καλλιτεχνική αγορά πολύ γρήγορα και ότι η έναρξη της λειτουργίας της τηλεόρασης υπήρξε καθοριστικός σταθμός για τα μέχρι τότε ισχύοντα στη σοουμπίζ.

Ένα τηλεοπτικό σουξέ καθιέρωνε πλέον τους σταρ, που μέχρι τότε χρειάζονταν κόπο και ιδρώτα στο θεατρικό σανίδι και στα κινηματογραφικά πλατό για να κερδίσουν το κοινό.

** Η ελληνική «Δυναστεία»

  «Οι Πανθέοι» διέθεταν όλα τα στοιχεία για την πρώτη πραγματική ελληνική σαπουνόπερα στο ύφος των αμερικανικών «Ντάλας» και «Δυναστεία».

Μια μεγαλοαστική ατμόσφαιρα με ντεκόρ αρχοντικά και ωραία εξοχικά σε πλησίον της πρωτευούσης περιοχές, οι οποίες διατηρούσαν ακόμη τη γοητεία της εξοχής-για-πλουσίους, καθώς είχαν πρόσβαση οι ελάχιστοι τότε διαθέτοντες μεταφορικό μέσο.

  Άφθονες επιμέρους προσωπικές, ανθρώπινες ιστορίες των μελών της «αριστοκρατικής οικογενείας» των Πανθέων, τα οποία ανήκαν σε εκείνους που στα χρόνια του Μεσοπολέμου απολάμβαναν «μια ζωή χαρισάμενη».

Μια κριτική

   Η τηλεοπτική μεταφορά της ογκώδους τριλογίας του Τάσου Αθανασιάδη (1.500 σελ.) «Οι Πανθέοι» υπήρξε μία ακόμη από τις μεγάλες επιτυχίες των πρώτων χρόνων της εγχώριας τηλεόρασης, που διασώζεται και αυτή αποκλειστικώς στη νοσταλγική μνήμη της μεσήλικης (και μεγαλύτερης) Ελλάδας για τις πρώτες τηλεοπτικές απολαύσεις της.
   Με τη σκηνοθετική υπογραφή ενός μαέστρου στην ατμοσφαιρική αναπαράσταση εποχής, που κατάφερνε να δημιουργεί την αίσθηση της φιλόδοξης υπερπαραγωγής, του Βασίλη Γεωργιάδη, τα άφθονα μυθιστορηματικά κλισέ της οικογενειακής σάγκα του Αθανασιάδη βρήκαν την ιδανικότερη σαπουνοπερική τους απόδοση.
    Το έργο του Αθανασιάδη θεωρείται «τοιχογραφία» μιας Ελλάδας που έσβησε με τον πόλεμο, αν και περιορισμένη, καθώς αφορά τη μυθολογία μιας μεγαλοαστικής Ελλάδας που ελάχιστα – ώς καθόλου – εμφανίζεται να τη συμπληρώνει η σκληρή πραγματικότητα ενός τόπου όπου ακούγονταν παντού οι θρήνοι της προσφυγιάς και τα πολυπληθή λαϊκά στρώματα αγωνίζονταν για τα ελάχιστα της επιβίωσης.
    Αλλά, για να είμαστε ειλικρινείς, συναρπαστική τηλεόραση έκαναν πάντα τα ωραία παραμύθια και αυτό το οποίο μάγεψε το φιλοθέαμον της ασπρόμαυρης εποχής της τηλεόρασης ήταν κυρίως το παράνομο ερωτικό πάθος μεταξύ της Μάρμως Πανθέου (ρόλος που εκτίναξε στα ύψη τη δημοτικότητα της Κάτιας Δανδουλάκη) και του ανιψιού τού συζύγου της, καλλιτέχνη, όπως όριζαν άλλωστε τα μυθιστορηματικά στερεότυπα της εποχής, Κίτσου (ρόλος που καθιέρωσε ως ζεν πρεμιέ τον Στέλιο Καλογερόπουλο).
     Οσο για το μεγάλο σουξέ των «Πανθέων» που εν τέλει συνοψίστηκε στο σουξέ του παράνομου πάθους της Μάρμως και του Κίτσου, ίσως δεν θα ήταν τέτοιο, αν δεν συμπλήρωνε ιδανικά το ερωτικό τρίγωνο ο ρόλος του συζύγου Ανδρέα Πανθέου, πρότυπο προστατευτικής αγάπης και αφοσίωσης, με έναν Αγγελο Αντωνόπουλο να αποδεικνύεται ιδανικός ερμηνευτής του.
     Η ιστορία εκτυλίχθηκε σε ακριβώς 100 επεισόδια από τον Απρίλιο του 1977 ώς τον Ιούνιο του 1979 – τότε δεν σταματούσαν τα σίριαλ το καλοκαίρι -, ξεκινώντας από τον θάνατο του πάτερ φαμίλια Βλάση Πανθέου, ο οποίος συγκέντρωσε όλη την οικογένεια στο αρχοντικό. 
  Τότε συνάντησε και ο μποέμ, γοητευτικός Κίτσος την πανέμορφη Μάρμω, νεαρότατη σύζυγο του αρκετά μεγαλύτερού της Ανδρέα Πανθέου, ο οποίος στη συνέχεια εμφανίζεται να αναλαμβάνει υπουργικό θώκο.
     Ανάμεσα στις ρομαντικές ερωτικές ιστορίες βρίσκει χώρο, αν και ελάχιστο στην τηλεοπτική εκδοχή του έργου, και μια λάιτ αναφορά στην πολιτική πραγματικότητα του μεσοπολέμου, και δη της Ελλάδας,
  αν και αυτό που προβάλλεται περισσότερο είναι η προσπάθεια να διαφυλαχτεί η οικογενειακή παράδοση ως το μοναδικό συστατικό που θα συντηρήσει τη δύναμή της, στα μεγαλοαστικά ήθη, στον πουριτανισμό της εποχής που συγκρούεται με την ανάγκη ελευθερίας στις ερωτικές επιλογές των νεοτέρων και το ανθρώπινο ολίσθημα, στον παράνομο έρωτα, ο οποίος εν τέλει απειλεί ολόκληρο το οικοδόμημα.
     Το καστ συμπεριέλαβε πολλούς παλιούς γνωστούς θεατρικούς ηθοποιούς, αλλά και μερικά από τα καινούργια τότε φυντάνια. Η Μαρία Αλκαίου στον ρόλο της τρυφερής θείας Καλής, η Αλέκα Παΐζη, αλλά και ο Λυκούργος Καλλέργης, ο Φαίδων Γεωργίτσης στον ρόλο του ερωτευμένου Στάθη με τη Θάλεια (Ανθή Ανδρεοπούλου), η Ντόρα Βολανάκη, η Τζένη Ζαχαροπούλου.
Πόπη Διαμαντάκου / Τα Νέα
ΠΗΓΗ: Ραδιοτηλεόραση 

Ιωάννης Πάπουτσάκης 

 

Πηγή

Προβολές : 563


Μοίρασέ το:



Ετικέτες:

ΕΠΙΣΗΜΑΝΣΗ


Ορισμένα αναρτώμενα από το διαδίκτυο κείμενα ή εικόνες, θεωρούμε ότι είναι δημόσια. Αν υπάρχουν δικαιώματα συγγραφέων, παρακαλούμε ενημερώστε μας, για να τα αφαιρέσουμε. Επίσης, σημειώνεται ότι οι απόψεις του ιστολογίου, μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου. Για τα άρθρα που δημοσιεύονται εδώ, ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρουμε, καθώς απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών τους και δεν δεσμεύουν καθ’ οιοδνήποτε τρόπο, το ιστολόγιο. Ο διαχειριστής του ιστολογίου, δεν ευθύνεται για τα σχόλια και τους δεσμούς που περιλαμβάνει. Τονίζουμε ότι υφίσταται μετριασμός των σχολίων και παρακαλούμε, πριν δημοσιεύσετε το σχόλιό σας, να έχετε υπόψη σας τα ακόλουθα:
  • Κάθε γνώμη είναι σεβαστή, αρκεί να αποφεύγονται ύβρεις, ειρωνείες, ασυνάρτητος λόγος και προσβλητικοί χαρακτηρισμοί, πολύ περισσότερο σε προσωπικό επίπεδο, εναντίον των συνομιλητών ή και των συγγραφέων, με υποτιμητικές προσφωνήσεις, ύβρεις, υπονοούμενα, απειλές ή χυδαιολογίες.>
  • Μην δημοσιεύετε άσχετα με το θέμα σχόλια.
  • Ο κάθε σχολιαστής, οφείλει να διατηρεί ένα μόνον όνομα ή ψευδώνυμο, το οποίο αποτελεί και την ταυτότητά του σε κάθε συζήτηση.
  • Με βάση τα παραπάνω, η διαχείριση, διατηρεί το δικαίωμα μη δημοσίευσης σχολίων, χωρίς καμία άλλη προειδοποίηση.
  • Επιπλέον σας τονίζουμε, ότι το ιστολόγιο, λειτουργεί σε εθελοντική βάση και ως εκ τούτου, τα σχόλια θα αναρτώνται μόλις αυτό καταστεί δυνατόν.

Διαβάστε ακόμα