Ένα από τα ευάριθμα δυστυχήματα, που όμως σημάδεψαν την ιστορία της Ολυμπιακής Αεροπορίας. Συνέβη το πρωί της 23ης Νοεμβρίου 1976, όταν το αεροπλάνο της εταιρείας με την ονομασία «Νήσος Μήλος», που εκτελούσε το τακτικό δρομολόγιο Αθήνα – Λάρισα – Κοζάνη, κατέπεσε στην περιοχή του Σαρανταπόρου, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους και οι 50 επιβαίνοντες.
Στην περιοχή επικρατούσαν δυσμενείς καιρικές συνθήκες, που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην τραγική κατάληξη της πτήσης, όπως και ο ανεπαρκής τεχνικός εξοπλισμός του αεροδρομίου της Κοζάνης.
Ήταν το πέμπτο δυστύχημα στην ιστορία της ελληνικής πολιτικής αεροπορίας και το τέταρτο της Ολυμπιακής Αεροπορίας, που βρισκόταν ήδη υπό κρατικό έλεγχο από τις αρχές του 1975.
Το μοιραίο αεροπλάνο ήταν ένα σχετικά καινούργιο YS-11, ελικοφόρο ιαπωνικής κατασκευής, από τα κορυφαία της εποχής του για σύντομες εσωτερικές πτήσεις, που εντάχθηκε αργότερα και στην Πολεμική Αεροπορία.
Με κυβερνήτη τον Κωνσταντίνο Σκιαδά, έμπειρο πιλότο με προϋπηρεσία σε πολεμικά αεροσκάφη, ξεκίνησε στις 8:35 το πρωί από το αεροδρόμιο του Ελληνικού για την τακτική πτήση ΟΑ830, με προορισμό την Κοζάνη και ενδιάμεσο σταθμό τη Λάρισα.
Εκτός από τον κυβερνήτη, τον συγκυβερνήτη και τις δύο αεροσυνοδούς που αποτελούσαν το πλήρωμα, στο αεροσκάφος επέβαιναν συνολικά 46 άτομα (40 Έλληνες και 6 αλλοδαποί).
Η αρχή της τραγωδίας γράφτηκε πάνω από τη Λάρισα, όταν το αεροπλάνο δεν κατόρθωσε να προσγειωθεί λόγω πυκνής ομίχλης και συνέχισε προς Κοζάνη.
Στις 9:46 ο πύργος ελέγχου του αεροδρομίου έλαβε το τελευταίο σήμα του αεροπλάνου και έδωσε οδηγίες στον πιλότο για την κατάσταση του καιρού, που δεν διέφερε από αυτόν της Λάρισας.
Η πτήση γινόταν εξ όψεως λόγω έλλειψης ραδιοβοηθημάτων στο αεροδρόμιο της Κοζάνης.
Έκτοτε χάθηκαν τα ίχνη του αεροπλάνου.
Ο πιλότος στην προσπάθειά του να βρει ασφαλή δίοδο κατέβασε το αεροπλάνο χαμηλά, με αποτέλεσμα αυτό να προσκρούσει στην κορυφή Φλάμπουρο της οροσειράς του Σαρανταπόρου σε ύψος 1.379 μέτρων και να συντριβεί.
Οι κάτοικοι του χωριού Μεταξάς άκουσαν την έκρηξη και έσπευσαν πρώτοι στον τόπο του δυστυχήματος, αψηφώντας τη χιονοθύελλα που επικρατούσε στην περιοχή.
Οι εικόνες φρίκης που αντίκρισαν θα τους στοίχειωναν για πολύ καιρό.
Ύστερα από λίγη ώρα κατέφθασαν τα σωστικά συνεργεία και σύντομα διαπίστωσαν ότι δεν υπήρχε περίπτωση να υπάρχουν επιζώντες.
Οπλισμένοι χωροφύλακες φρουρούσαν τα πτώματα όλο το βράδυ, με θερμοκρασίες 10 βαθμών κάτω από το μηδέν, για τον φόβο επιδρομής λύκων και τσακαλιών.
Την επομένη άρχισε το μακάβριο έργο της αναγνώρισης των θυμάτων.
Τα θύματα του τραγικού δυστυχήματος ήταν κυρίως νεαρά παιδιά: σπουδαστές που πήγαιναν να γραφτούν στα ΚΑΤΕ (σημερινά ΤΕΙ), φαντάροι που επέστρεφαν στις μονάδες τους, μια νεόνυμφη, ένας πατέρας που επέστρεφε στο σπίτι του για να πρωτοαντικρίσει το νεογέννητο παιδί του και δύο τραγουδίστριες που θα ξεκινούσαν σειρά εμφανίσεων στο κέντρο «Αδυναμία» της Κοζάνης.
Το αεροπορικό δυστύχημα συντάραξε την κοινωνία της εποχής. Ο Τύπος επικέντρωσε την κριτική του στον ανεπαρκή έως ανύπαρκτο τεχνικό εξοπλισμό όχι μόνο του αεροδρομίου της Κοζάνης αλλά και πολλών ακόμη ελληνικών περιφερειακών αεροδρομίων.
Ο διοικητής της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας, Ηλίας Ντέρος, αναγκάστηκε να παραδεχτεί ότι το αεροδρόμιο της Κοζάνης «δεν είναι από τα καλά», ενώ ο υπουργός Συγκοινωνιών Γεώργιος Βογιατζής ανακοίνωσε ότι η κυβέρνηση Καραμανλή θα διέθετε άμεσα 1 δισ. δραχμές για τη βελτίωση της τεχνικής υποδομής των αεροδρομίων.
Καλλιόπη επειδή αυτή η ανάρτηση μου ανήκει καί σ ευχαριστώ από βάθους ψυχής μού δίνει τήν ευκαιρία να πώ ορισμένα πράγματα που δέν μου δόθηκε ποτέ η ευκαιρία να περιγράψω. Ακόμη καί σε κάποιον ρεπόρτερ που μου ζήτησε να πώ κάτι ,ποτέ δέν τα έγραψε στην φυλλάδα που εκπροσωπούσε και στόν φωτο ρεπόρτερ που μου υποσχέθηκε ότι θα με τροφοδοτούσε με κατι φωτογραφίες που απεικόνιζαν τό μέγεθος τού θανατηφόρου δυστυχήματος και δέν μου έστειλε ποτέ.
Όταν έβαλα τη μητέρα μου στό αεροπλάνο καί τής φόρεσα τη ζώνη γυρίζει και μου λέει.Είδα ένα όνειρο που δέν μου άρεσε καθόλου.Είδα τόν εαυτό μου να κάθεται σέ μία άμαξα που τήν έσερναν 4 άλογα μαύρα καί κεί που έτρεχε ξαφνικά άρχισε να πετάει στόν ουρανό ο δέ αμαξάς ήταν ο θείος σου ο Γιώργος.Σημειωτέον ο θείος μου αυτός έφερε τη μητέρα μου στο αεροδρόμιο.Τής είπα άν νομίζει οτι δέν πρέπει να πετάξει εκείνη μου είπε πως πρέπει γιατί ο μπαμπάς την περιμένει καί λείπει κοντά μία βδομάδα απ’το σπίτι.
Στόν τόπο τής τραγωδίας περπατώντας στή ράχη του βουνού που τήν όργωσαν κυριολεκτικά οι δύο έλικες έβλεπες απ τη στιγμή που άρχισε να σέρνεται το αεροπλάνο , βιβλία τετράδια κασσετίνες με μολύβια τσάντες βαλίτσες ανοιχτές με ρούχα σκορπισμένα,μέχρι στό σημείο τής μετωπικής πρόσκρουσης όπου το ουραίο κάθετο σταθερό κόλλησε πάνω στο βράχο.Ολα μία άμορφη μάζα με μιά μαύρη σωρό από πτώματα καμμένα καί κολλημένα μεταξύ τους.Καί το πιό φοβερό στόν βράχο δίπλα στο ουραίο πτερύγιο ,τό μοναδικό άκαυτο σώμα κολλημένο πάνω στο βράχο κα με τριπλάσια σε διάσταση,το σώμα ενός λοχία με ορθάνοικτα μάτια.
Εδώ σταματώ καί να με συγχωρέσετε,ήδη βρίσκομαι σε άσχημη ψυχική διάθεση
Για άλλη μιά φορά ευχαριστώ Καλλιόπη μου καί να ζητήσω συγγνώμη για αυτά που έγραψα
Δικαιοκλή, διάβασα συγκλονισμένη το σχόλιό σου και σ’ ευχαριστώ που με τιμάς με τις τρομακτικές εμπειρίες που έζησες… νοιώθω απόλυτα τα συναισθήματά σου γιατί κάτι ανάλογο έζησα κι εγώ με την αεροπορική τραγωδία του Γραμματικού, και μπορεί να μην γνώριζα κανένα από τα θύματα, αλλά έγιναν και δικοί μου άνθρωποι…
Ήταν η μοίρα της ζωής της μητέρας σου αυτή, Δικαιοκλή… η ζωή θες, ο άγγελός της θες, την προειδοποίησαν και η επιλογή ήταν δική της…
Με συγκλόνισε η κατάθεση της ψυχής σου, γιατί τελικά φαίνεται πως εμείς επιλέγουμε το πεπρωμένο μας, ίσως και κάποιοι παράγοντες που δεν μπορεί το ανθρώπινο μυαλό μας να συλλάβει…
Αναψε ένα καντηλάκι, προσευχήσου για την ψυχή της μητέρας σου και όσων έφυγαν τόσο βίαια και ζήτησε από τον Θεό, να συγχωρέσει κάθε αμάρτημά τους…
Δεν ξέρω τι άλλο να σου γράψω, γιατί με την συγκλονιστή κατάθεση της ψυχής σου, μου μετέφερες καταστάσεις που κι εγώ έχω ζήσει…
Μην ζητάς συγνώμη… δεν υπάρχει πιο συγκλονιστικό μεγαλείο, από την κατάθεση ψυχής ενός ανθρώπου… και σ’ αυτό υποκλίνομαι με σεβασμό…
Στήν περίπτωση αυτή ο πιλότος υπερεκτίμησε τίς ικανότητες του , όχι όμως ότι πιλοτάριζε ένα αργό ελικοφόρο α/φ που δέν ανταποκρίνεται σε γρήγορους ελιγμούς όπως όταν πετούσε με F104 jet , αλλά στό ύψος που πετούσε ψάχνοντας τρύπα να βγεί απο τό σύνεφο στά 1400 μέτρα ,4500 με 5000 πόδια .Ένας λόγος παρα πάνω που γνώριζε τήν περιοχή πολύ καλά διότι υπηρέτησε στή Λάρισσα και τον σαραντάπορο τον έπαιζε στά δάκτυλα του όπως ισχυρίζονταν κάποιοι
συνάδεφοι του.Άν πετούσε πιό ψηλά δέν θα θρηνούσαμε κανέναν,
Στό αεροδρόμιο οι ταξιτζήδες μου είπαν πώς περίμεναν να δούν το αεροπλάνο να ξεμυτίζει από το βουνό όπως πάντα διότι η ορατότητα ήταν αρκετά καλή από το αεροδρόμιο μέχρι το βουνό περίπου 50χλμ είναι τεράστια πεδιάδα χωρίς να παρεμβάλλεται ο παραμικρός λοφίσκος.
Φυσικά εγώ έχασα την μητέρα μου καί χρειάστηκαν πάνω απο δύο εβδομάδες να γίνει η ταυτοποίηση της διότι η σωρός της ήταν μόνο ένας κορμός χωρίς πόδια χωρίς χέρια χωρίς κεφάλι και η αναγνώριση της στό νεκροτομείο τής Θεσσαλονίκης έγινε απο μένα τραβόντας με βία ένα κομμάτι που προεξείχε απο τη μέση της και που ήταν η ζώνη ασφαλείας καί προστάτεψε την ούγια τής φούστας που φορούσε με το λογότυπο Βάρδας Αναγνωστόπουλος.Ήταν το δώρο που τής είχα κάνει την προηγούμενη μέρα.
Οσον αφορά τα βοηθητικά μηχανήματα που ΄δέν ήταν εξοπλισμένο το αεροδρόμιο δέν ήταν καί το μοναδικό.
Τό ατύχημα στή Βούλα 100 μέτρα απο το Ασκληπιείο που ο πιλότος μπέρδεψε τα φώτα τής παραλιακής με τα φώτα του διαδρόμου ,τό αεροδρόμιο ηταν εξοπλισμένο μέ όλα τα σύγχρονα βοηθήματα
Φρίττω και μόνο στην εικόνα της μητέρας σου που αντίκρυσες, Δικαιοκλή… φρίττω…
Δικαιοκλη,τι εμπειρια ηταν αυτη φιλε μου? Με συγκλονισε η περιγραφη σου αδελφε…εχω χασει τα λογια μου.Εχω μεινει αφωνος.Σου ευχομαι να θυμασαι παντα τη μανουλα σου,ορθια και δυνατη.
Σ’ευχαριστώ φίλε μου για τα καλά σου λόγια.Πράγματι Καλλιόπη καί Δημήτρη εκείνο τό βράδυ μαζί με τόν πατέρα μου τό πέρασα στό καφενείο τού χωριού Μεταξά ,έξω η θερμοκρασία κάτω απο 15 ,μέ πήρε για λίγο ο ύπνος και είδα την μητέρα μου να τρέχει σ’ένα κάμπο καταπράσινο με κίτρινα λουλούδια ψηλά που έφταναν μέχρι τη μέση της καί ‘γώ απο πίσω της να τρέχω να τήν πιάσω καί να μου λέγει Ντίνο παιδί μου δέν θέλω να λυπάσαι να μήν στενοχωριέσαι είμαι πολύ καλά.
Ξύπνησα ταραγμένος βλέπω τόν πατέρα μου να με κοιτάει καί να μου λέγει ,η μαμά σου είναι στόν παράδεισο καί είναι καλά.
Ηταν η πρώτη καί η τελευταία φορά πού είδα τήν μητέρα μου στόν ύπνο μου εδώ και 46 χρόνια.Ήταν μόνο 47 χρόνων όταν έφυγε
Τα όνειρά μας είναι είτε μηνύματα, είτε ανεκπλήρωτοι πόθοι, είτε η ίδια η συνείδησή μας…
Χωρίς να έχω γνώση των ονείρων, έχω την αίσθηση Δικαιοκλή, πως η ψυχή της μητέρας σου είναι ήσυχη και αναπαυμένη κάπου καλά…
Ίσως αυτό το όνειρο, να σβήσει κάθε τραγική και τρομακτική εικόνα που είχες στο νεκροτομείο…
Κράτησέ το αυτό το όνειρο, Δικαιοκλή… είναι μια αγκαλιά αγάπης της μητέρας σου προς εσένα…
Σ ευχαριστώ Καλλιόπη για τα καλά σου λόγια.Η ερμηνεία που έδωσες στό όνειρο μου με έκανε να δακρύσω.Σέ ευχαριστώ πολύ να είσαι πάντα καλά
Τό καλύτερο μνημόσυνο που έκανα μέχρι τώρα για τήν ψυ.χούλα τής μητέρας μου που έγραψα όλα αυτά
Ας είναι αναπαυμένη η ψυχούλα της μετέρας σου, Δικαιοκλή…
Σ’ ευχαριστώ από βάθους ψυχής που το μοιράστηκες μαζί μας…
Υ.Γ. Υπάρχουν κάτι ξωκκλησια Δικαιοκλή, που όποτε τα βρω, μπαίνω και προσεύχομαι… κι εκεί συναντώ Τον Θεό.. στην απόλυτη γαλήνη και ηρεμία… εκεί εξομολογούμαι, εκεί ζητώ συγχώρεση και δύναμη να συνεχίσω…
Αν βρεις ένα τέτοιο ξωκκλήσι, στάσου και προσευχήσου… μίλα και στη μητέρα σου… κι έτσι θα γαληνέψει και η δική σου ψυχή…
Δικαιοκλη,το ονειρο που ειδες,για μενα δεν ηταν καθολου τυχαιο.Ξερεις,σε νοιωθω απολυτα γιατι εχασα και γω την μητερα μου το `90 απο καλπαζουσα λευχαιμια.Η εικονα της την ωρα του χαμου της ηταν απεριγραπτη.Οχι βεβαια τοσο σκληρη σαν την δικη σου ιστορια.Ομως,θυμαμαι τον πατερα μου ο οποιος κατερρευσε,γιατι ειχε μολις χασει τον μεγαλο ερωτα της ζωης του,την μεγαλη του αγαπη.Μια μερα,υστερα απο 3 μηνες,εκει που καθομασταν αμιλητοι,μου λεει..”Δημητρη εβλεπα την μητερα σου στον υπνο μου καθε βραδυ,για ενα μηνα.Μου μιλαγε συνεχεια.Στην αρχη δεν μπορουσα να πιστεψω οτι ηταν κατι αλλο απο την επιθυμια μου να την εχω κοντα μου.Ομως αυτο συνεχιζοταν και συνεχιζοταν…Μου ελεγε συγκλονιστικα πραγματα.Ειναι καλα αγορι μου,μην λυπασαι,εκει πανω ειναι καλυτερα απο εδω.Νομιζα πως δεν θα αντεξω τον χαμο της,ομως τωρα ξερω,μου μιλησε για το καθηκον μου απο δω και περα,το οποιο ειναι για μενα ο νεος φαρος της ζωης μου”.Ηθελα να στο πω αυτο Δικαιοκλη,η μητερα σου σε αγαπουσε πιο πολυ απο οτιδηποτε αλλο στην ζωη της.Ηταν το τελευταιο της μυνημα για σενα φιλε μου.Σταματω γιατι αρχιζω να καταρρεω και `γω.
Σ ευχαριστώ Δημήτρη μου σε ευχαριστώ πολύ για τα καλά σου λόγια.Όλοι λίγο πολύ έχουμε βιώσει παρόμοιες καταστάσεις που μας κάνουν πιό δυνατους να ξεπερνάμε τούς ύποπτους ύφαλους τής ζωής που ζούμε.