Μέχρι σήμερα τα πολιτικά κόμματα πιστεύουν ότι στις δημοκρατίες δεν υπάρχουν αδιέξοδα αλλά το πιθανότερο σενάριο στην Ελλάδα υπό τις υπάρχουσες πολιτικές, διεθνείς και οικονομικές εξελίξεις είναι να οδηγηθούμε σε μία παρατεταμένη ακυβερνησία, δηλαδή σε κυβερνητικά σχήματα που θα έχουν ημερομηνία λήξης.
Γιατί συγκυβέρνηση ΝΔ και ΠΑΣΟΚ θα είναι ένα θνησιγενές σχήμα;
Ακόμα και η ΝΔ εν τέλει να είναι πρώτο κόμμα και σχηματίσει κυβέρνηση είτε με το ΠΑΣΟΚ είτε με την Ελληνική Λύση, είναι σίγουρο ότι η ατζέντες δεν θα τηρηθούν ενώ οι δύσκολες οικονομικές συνθήκες που έρχονται από το 2023 στην χώρα, θα δημιουργήσουν μεγάλες αποσταθεροποιητικές τάσεις και φυσικά όποιο κυβερνητικό σχήμα είναι στην εξουσία θα πρέπει να πάρει μέτρα δημοσιονομικού χαρακτήρα.
Θα μπορέσει να διαχειριστεί ο Ανδρουλάκης το κόμμα του για τα νέα μέτρα και το κόψιμο δαπανών που θα χρειαστεί να παρθούν για να επιστρέψουμε σε πρωτογενή πλεονάσματα από το 2024;
Το σίγουρο είναι ότι τώρα που το ΠΑΣΟΚ φαίνεται να τσιμπάει ποσοστά δεν θα θέλει να καταντήσει το κόμμα του όπως το ΠΑΣΟΚ του Βενιζέλου…
Αλλά και ο ΣΥΡΙΖΑ να σχηματίσει κυβέρνηση μειοψηφίας από την πρώτη Κυριακή, τότε θα μιλάμε για ένα σχήμα που στην πρώτη στραβή θα τεθεί εκτός.
Ας είμαστε ειλικρινείς, σχήμα με Τσίπρα, Πολάκη, Βαρουφάκη και Ανδρουλάκη δεν μπορεί εύκολα να τιθασευτεί.
Θα υπάρξουν πολλές κρίσεις που θα φέρουν την λήξη του πειράματος.
Εκλογικός κύκλος, ακρίβεια και ενέργεια είναι βόμβες
Σε κάθε περίπτωση ο κίνδυνος παρατεταμένης πολιτικής αστάθειας είναι ορατός και όπως σημειώνει το γραφείο Προϋπολογισμού εν ολίγοις, ο εκλογικός κύκλος που έρχεται και θα διαρκέσει τουλάχιστον 2-3 μήνες, ο πληθωρισμός και η ακρίβεια, το ενεργειακό κόστος το οποίο θα συνεχιστεί από την στιγμή που δεν υπάρχει τέλος των εχθροπραξιών στην Ουκρανία –αντιθέτως έχουμε όξυνση- αποτελούν «βόμβες» για την ελληνική οικονομία.
Τι λένε οι προβολές του οικονομικού επιτελείου για το 2023;
Συν τοις άλλοι θα πρέπει να αναφέρουμε και τα εξής:
Οι προβολές που έχει κάνει άτυπα το υπουργείο Οικονομικών για το 2023 δείχνουν ότι θα έχουμε μία αναιμική ανάπτυξη που θα φτάνει το 1,4% από το περίπου 6% που αναμένουν συνολικά για το 2022.
Τα πρόδρομα σημάδια της οικονομίας δείχνουν τα εξής:
Τα επιτόκια των ελληνικών ομολόγων έχουν φτάσει κοντά στο απαγορευτικό 5%, ο δανεισμός είναι αδύνατος, το ελληνικό χρέος έχει φτάσει στα 400 δισ ευρώ, τα εισοδήματα συμπιέζονται από τον πληθωρισμό και το ενεργειακό κόστος ακόμα και των μεσαίων εισοδημάτων.
Οίκοι αξιολόγησης – Γραφείο Προϋπολογισμού – Επενδυτές συμφωνούν
Ωστόσο, αυτό που σημειώνουν πολλοί οίκοι αξιολόγησης αλλά και το γραφείο Προϋπολογισμού της Βουλής ότι βρισκόμαστε προ της πολιτικής αστάθειας με εμφανή την αδυναμία σχηματισμού κυβέρνησης.
Δεν είναι λογικό;
Γιατί δεν μάς αναβάθμισε η Moodys πριν λίγες μέρες;
Είναι δυνατόν να μιλάει ο Πρωθυπουργός για επενδυτική βαθμίδα το 2023 όταν οι οίκοι μιλούν για πολιτική αστάθεια;
Δηλαδή, θα δώσουν θετική αξιολόγηση, θα πάρουμε επενδυτική βαθμίδα και όταν έρθει το πολιτικό αδιέξοδο των εκλογών θα την πάρουν πίσω;
Ας είμαστε σοβαροί.
Επενδυτική βαθμίδα δεν μπορεί να δοθεί στη ελληνική οικονομία εάν δεν γίνουν οι εκλογές…
Επίσης πληροφορούμαστε ότι προσεχώς επενδυτικές τράπεζες σε εκθέσεις τους για την Ελλάδα θα αναδείξουν αυτή την παράμετρο δηλαδή την πολιτική αστάθεια και πως μπορεί η Ελλάδα να αποκλίνει από τους στόχους της…
Ποιο κόμμα θα συμφωνήσει σε δημοσιονομική προσαρμογή το 2024;
Αλλά ακόμα και αυτό συμβεί, η συμπεριφορά των κομμάτων όπως π.χ σε μία συγκυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ είναι αμφίβολη ειδικά ως προς το ζήτημα της δημοσιονομικής προσαρμογής που θα χρειαστεί.
Το γραφείο Προϋπολογισμού λέει, ουσιαστικά, ότι τα κόμματα θα πρέπει να συμφωνήσουν στους κανόνες δημοσιονομικής πολιτικής, πράγμα που θα είναι πολύ δύσκολο.
Το ΠΑΣΟΚ θα λέει «γιατί να πληρώσω εγώ τα σπασμένα της 4ετίας Μητσοτάκη» ενώ η ΝΔ πιο εύκολα θα προσφύγει σε μία πειθαρχία από την στιγμή που θα μοιράζεται το πολιτικό κόστος.
Όλα αυτά θα δοκιμάσουν κάθε κυβερνητικό σχήμα (υπό οποιαδήποτε σύνθεση) και είναι λογικό να πούμε ότι η Ελλάδα για τα επόμενα έτη θα έχει παρατεταμένη πολιτική αστάθεια και αύξηση του πολιτικού και οικονομικού ρίσκου.
Μαξιμιλιανός
Συγκυβέρνηση με ΣΥΡΙΖΑ παίζει;
Όλα τα ενδεχόμενα παίζουν… άλλωστε κανείς από τα κόμματα δεν αποφασίζει… υπάρχει η ΑΘΕΑΤΗ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ ΠΟΥ ΟΡΙΖΕΙ ΤΙΣ “ΣΥΜΜΑΧΙΕΣ” ΚΑΙ ΤΗΝ ΣΥΓΚΥΒΕΡΝΗΣΗ…