Η ηλιακή γεωμηχανική έχει επανέλθει τους τελευταίους μήνες στη συζήτηση για την κλιματική πολιτική
Οι δισεκατομμυριούχοι, όπως ο Bill Gates, ο George Soros και ο συνιδρυτής του Facebook Dustin Moskovitz, έχουν όλοι εκφράσει ενδιαφέρον για την «ηλιακή γεωμηχανική», μια αμφιλεγόμενη ιδέα που περιλαμβάνει την ψύξη της Γης με την ανάκλαση του ηλιακού φωτός πίσω στο διάστημα.
Σύμφωνα με το CNBC, τη στιγμή που ο πλανήτης πλησιάζει στην υπέρβαση του ορίου θερμοκρασίας του 1,5 βαθμού Κελσίου, πληθαίνουν οι εκκλήσεις για την επιτάχυνση της έρευνας σχετικά με τη διαχείριση της ηλιακής ακτινοβολίας (SRM), η οποία ενίοτε αναφέρεται ευρέως ως ηλιακή γεωμηχανική.
Αυτό το όριο θερμοκρασίας αναγνωρίζεται ευρέως ως κρίσιμης σημασίας, διότι τα λεγόμενα σημεία καμπής γίνονται πιο πιθανά πέρα από αυτό το επίπεδο. Τα σημεία καμπής είναι όρια στα οποία μικρές αλλαγές μπορούν να οδηγήσουν σε δραματικές αλλαγές σε ολόκληρο το σύστημα υποστήριξης της ζωής στη Γη.
Η ηλιακή γεωμηχανική
Η ηλιακή γεωμηχανική, στην οποία αντιτίθενται εδώ και καιρό οι περιβαλλοντικές ομάδες, έχει επανέλθει στη συζήτηση για την κλιματική πολιτική τους τελευταίους μήνες.
Στα τέλη Φεβρουαρίου, περισσότεροι από 60 ερευνητές από διακεκριμένα ιδρύματα δημοσίευσαν επιστολή με την οποία ζητούσαν αυστηρότερη μελέτη της στρατηγικής, καθώς και πειράματα μικρής κλίμακας στο πεδίο, ενώ μια έκθεση του ΟΗΕ πρότεινε ότι έχει έρθει η ώρα να αρχίσει η διερεύνηση του κατά πόσον η SRM θα μπορούσε να βοηθήσει στην καταπολέμηση της κλιματικής κρίσης.
Ο Λευκός Οίκος, επίσης, ανακοίνωσε τον Οκτώβριο του περασμένου έτους ότι προωθεί ένα 5ετές ερευνητικό σχέδιο για την αξιολόγηση τρόπων τροποποίησης της ποσότητας του ηλιακού φωτός που φτάνει στη Γη.
Αντιδράσεις από τους επιστήμονες
Εκατοντάδες επιστήμονες του κλίματος, ωστόσο, αντιτίθενται σθεναρά στις πολλαπλασιαζόμενες εκκλήσεις για την έρευνα της ηλιακής γεωμηχανικής και την πιθανή ανάπτυξή της.
Σε ανοιχτή επιστολή τους προειδοποίησαν ότι η αυξανόμενη εξομάλυνση των τεχνολογιών SRM ως πιθανή λύση για το κλίμα αποτελεί αιτία ανησυχίας, που θα μπορούσε να έχει επικίνδυνες και απροσδόκητες συνέπειες.
Τι είναι η ηλιακή γεωμηχανική;
Η ηλιακή γεωμηχανική ή SRM αναφέρεται σε ένα σύνολο τεχνολογιών που έχουν σχεδιαστεί για την ψύξη της Γης. Ορισμένες από τις τεχνικές, όπως ο ψεκασμός διοξειδίου του θείου στην ατμόσφαιρα, είναι γνωστό ότι έχουν επιβλαβείς επιπτώσεις στο περιβάλλον και την ανθρώπινη υγεία.
Παρ’ όλα αυτά, ορισμένοι επιστήμονες του κλίματος, οι οποίοι ανησυχούν ότι η ανθρωπότητα θα υπερβεί τους στόχους της για τις εκπομπές ρύπων λένε ότι η περαιτέρω έρευνα για την SRM είναι σημαντική για να βρεθεί ο καλύτερος τρόπος εξισορρόπησης αυτών των κινδύνων έναντι μιας πιθανής καταστροφικής αύξησης της θερμοκρασίας της Γης.
Το Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα των Ηνωμένων Εθνών (UNEP), η κορυφαία φωνή στον κόσμο για το περιβάλλον, δήλωσε στα τέλη Φεβρουαρίου ότι θα πρέπει να γίνουν πολύ περισσότερες έρευνες σχετικά με τους κινδύνους και τα οφέλη της SRM προτού εξεταστεί το ενδεχόμενο ανάπτυξής της.
Το UNEP επιβεβαίωσε ότι η SRM δεν είναι ακόμη έτοιμη για ευρείας κλίμακας ανάπτυξη και τόνισε ότι δεν υπάρχει υποκατάστατο για την επείγουσα και μαζική μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, «που πρέπει να παραμείνει η παγκόσμια προτεραιότητα».
Βεβαίως, οι ερευνητές που ζητούν την αυστηρή μελέτη της SRM δεν υποστηρίζουν την ηλιακή γεωμηχανική ως λύση για το κλίμα.
Ωστόσο, τα επιχειρήματα κατά της συνέχισης της περαιτέρω έρευνας στον τομέα της SRM έχουν ήδη περιγραφεί σε έγγραφο του 2022, το οποίο καταλήγει στο συμπέρασμα ότι «η ηλιακή γεωμηχανική σε πλανητική κλίμακα δεν μπορεί να ρυθμιστεί με έναν παγκόσμιο, περιεκτικό και δίκαιο τρόπο στο πλαίσιο του σημερινού διεθνούς πολιτικού συστήματος».
Το έγγραφο τάσσεται υπέρ μιας Διεθνούς Συμφωνίας Μη Χρήσης της Ηλιακής Γεωμηχανικής, μια έκκληση που έχει λάβει έκτοτε την υποστήριξη εκατοντάδων επιστημόνων του κλίματος.
Η Lili Fuhr, αναπληρώτρια διευθύντρια του Κέντρου Διεθνούς Περιβαλλοντικού Δικαίου, περιέγραψε τη διαχείριση της ηλιακής ακτινοβολίας ή την ηλιακή γεωμηχανική ως «την απόλυτη ψεύτικη λύση».
«Δεν είναι μετριασμός», δήλωσε η Fuhr κατά τη διάρκεια ενημέρωσης των μέσων ενημέρωσης νωρίτερα αυτό το μήνα. «Είναι ένα πολύ κερδοσκοπικό σύνολο προτεινόμενων τεχνολογικών παρεμβάσεων στην ατμόσφαιρα» συμπλήρωσε.
Η Fuhr τόνισε ότι η Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή του ΟΗΕ είχε αξιολογήσει την αμφιλεγόμενη τεχνολογία, αλλά τελικά αποφάσισε να μην την συμπεριλάβει στη σύνοψη για τους υπεύθυνους χάραξης πολιτικής της τελευταίας της έκθεσης.
Αντ’ αυτού, οι κορυφαίοι επιστήμονες για το κλίμα στον κόσμο κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι «γνωρίζουμε πολύ λίγα γι’ αυτήν (και) ότι συνοδεύεται από νέους κινδύνους και βλάβες για τα οικοσυστήματα και τους ανθρώπους», πρόσθεσε.
«Νομίζω ότι η λέξη γεωμηχανική εμφανίζεται μόνο περίπου δύο φορές στην έκθεση της Ομάδας Εργασίας ΙΙΙ και είναι μόνο για να πούμε ότι δεν χρησιμοποιούμε τον όρο γεωμηχανική» δήλωσε ο συμπρόεδρος της Ομάδας Εργασίας ΙΙΙ της IPCC, Jim Skea, κατά τη διάρκεια της ίδιας ενημέρωσης.
«Πολλοί από τους συγγραφείς μας δεν άντεχαν να χρησιμοποιήσουν τις λέξεις διαχείριση της ηλιακής ακτινοβολίας και επέμεναν να το αποκαλούν τροποποίηση της ηλιακής ακτινοβολίας λόγω της απέχθειάς τους γι’ αυτήν», δήλωσε ο Skea.
«Πολλοί από τους συγγραφείς μας δεν άντεχαν να χρησιμοποιήσουν τις λέξεις διαχείριση της ηλιακής ακτινοβολίας και επέμεναν να το αποκαλούν τροποποίηση της ηλιακής ακτινοβολίας λόγω της απέχθειάς τους γι’ αυτήν», δήλωσε ο Skea.
«Επικίνδυνοι περισπασμοί»
Η έκθεση της Ομάδας Εργασίας ΙΙΙ της IPCC, που δημοσιεύθηκε τον περασμένο Απρίλιο, επικεντρώθηκε στον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής και αξιολόγησε μεθόδους για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου καθώς και για την απομάκρυνση των αερίων του θερμοκηπίου από την ατμόσφαιρα.
Προειδοποίησε ότι ο αγώνας για τη διατήρηση του 1,5 βαθμού Κελσίου έχει φτάσει στο σημείο «τώρα ή ποτέ», ενώ επιβεβαίωσε το γεγονός ότι όλα τα εργαλεία και η τεχνογνωσία που απαιτούνται για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης είναι σήμερα διαθέσιμα.
Αναφερόμενος στα σχόλια της Fuhr σχετικά με την ηλιακή γεωμηχανική, ο Skea δήλωσε: «Έχετε απόλυτο δίκιο, δεν πρόκειται για μετριασμό και όλες οι αναφορές σε SRM που έχουν εντοπιστεί στις τρεις εκθέσεις της Ομάδας Εργασίας είναι διάσπαρτες σε όλες τις τρεις εκθέσεις της Ομάδας Εργασίας με πολύ διαφορετικές διαστάσεις». «Το μόνο που μας ζητήθηκε να κάνουμε ήταν να εξετάσουμε τις νομικές και ηθικές πτυχές, πράγμα που πράγματι κάναμε στο διεθνές κεφάλαιό μας», πρόσθεσε.
Ο Harjeet Singh, επικεφαλής της παγκόσμιας πολιτικής στρατηγικής του Climate Action Network, το οποίο περιλαμβάνει περισσότερες από 1.500 ομάδες της κοινωνίας των πολιτών, δήλωσε ότι όλες οι προκλήσεις που σχετίζονται με την SRM και την ηλιακή γεωμηχανική θα πρέπει να θεωρούνται «επικίνδυνοι περισπασμοί».
Το μόνο που μπορεί να υποθέσει κανείς είναι ότι τροποποιούν τις συνθήκες του πλανήτη ώστε να γίνει βιώσιμος σε άλλα ” όντα ” και εχθρικός προς το ανθρώπινο είδος,όπως διαφαίνεται από το σύνολο των συνθηκών που αφορούν την ανθρώπινη διαβίωση τα οποία υφίστανται επίθεση εφ’ όλης της ύλης,περιβάλλον,διατροφή,μετάλλαξη DNA,ενέργεια κλπ.
Υπ’ αυτό το πρίσμα εξηγείται η επίθεση σε όλους τους παράγοντες από τους οποίους εξαρτάται η ανθρώπινη διαβίωση,