Συμπέρασμα: Ο τομέας του νερού στη χώρα μας, δεν έχει αποδειχθεί μέχρι σήμερα ανοικτός ως προς τις ξένες επενδύσεις, κρίνοντας τουλάχιστον από την περίπτωση της SUEZ.
Επιπλέον, η είσοδος ιδιωτών στην ΕΥΔΑΠ (αλλά και στην ΕΥΑΘ), καθίσταται πλέον ακόμα πιο δύσκολη μετά από τρεις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας, που μπλοκάρουν την άμεση, αλλά και την έμμεση ιδιωτικοποίηση της διαχείρισης νερού, θεωρώντας το ως δημόσιο αγαθό.
Πρόκειται για μια σημαντική πρόκληση για τους τυχόν ενδιαφερόμενους επενδυτές, κυρίως όμως για την κυβέρνηση. Αυτό είναι όμως ένα ξεχωριστό θέμα συζήτησης.
Κεραυνός εν αιθρία ήταν το email με το οποίο προ ελαχίστων ημερών, η διοίκηση της SUEZ Ιταλίας – Κεντροανατολικής Ευρώπης, ανακοίνωνε προς το γραφείο της Αθήνας, την αποχώρησή της από την χώρα μας.
Η γιγάντια εταιρεία στον τομέα των νερών και των αποβλήτων, μέτοχος μειοψηφίας στην ΕΥΑΘ και επίμονος «μνηστήρας» επί σειρά ετών στο πλαίσιο της επιχειρούμενης ιδιωτικοποίησης της ΕΥΔΑΠ, ενημέρωνε τον επικεφαλής της στην Ελλάδα, ότι αποσύρει το ενδιαφέρον της για την ελληνική αγορά. Σε αυτό το πλαίσιο, κλείνει άμεσα και το γραφείο της στην Αθήνα μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2023. Επικεφαλής του γραφείου μέχρι σήμερα, είναι το έμπειρο στέλεχος του χώρου, Γιάννης Μπρίκης.
Στη σχετική επιστολή, δεν γινόταν αναφορά στους λόγους της αποχώρησης. Ούτε άλλωστε εκδηλώθηκε το προηγούμενο διάστημα, εμφανής πρόθεση οριστικής εξόδου της εταιρείας από την Ελλάδα και μάλιστα, σε μια περίοδο, κατά την οποία, αναμένεται να εξελιχθούν σημαντικά έργα, τόσο στον τομέα του νερού (πρόγραμμα ΥΔΩΡ 2) όσο και της διαχείρισης απορριμμάτων.
Σύμφωνα πάντως με καλά πληροφορημένα στελέχη της αγοράς, βασικοί λόγοι της αποχώρησης της SUEZ, είναι δυο: Πρώτον, η έντονη απογοήτευση γιατί παρά τις συνεχείς και μακροχρόνιες προσπάθειες που κατέβαλε, δεν μπόρεσε τελικά να συμμετάσχει, όχι μόνον στην ιδιωτικοποίηση ποσοστού της ΕΥΔΑΠ, που έτσι κι αλλιώς δεν έγινε μέχρι σήμερα, αλλά ούτε καν σε ένα μεγάλο έργο με διεθνή επενδυτική πρόσκληση στον τομέα.
Ο επικεφαλής του γραφείου της αποχωρούσας SUEZ από την Ελλάδα, κ. Ιωάννης Μπρίκης, σε πρόσφατη παρουσίαση του στο φόρουμ για την Ενεργειακή Αξιοποίηση Απορριμμάτων.
Η «κλειστή» για τους Γάλλους αγορά και η εξαγορά που μεσολάβησε
Με τη δραστηριότητά της στην Ελλάδα να περιορίζεται σε μια μικρή συμμετοχή 5,46% στην ΕΥΑΘ και στη διαχείριση των λυμάτων του αεροδρομίου «Ελ. Βενιζέλος» της Αθήνας, υψηλόβαθμα στελέχη του γαλλικού Ομίλου, φέρεται να χαρακτήρισαν τη χώρα μας ως μια ιδιαίτερα κλειστή αγορά για τις μη ελληνικές εταιρείες, στην οποία δεν έχει πλέον νόημα να αφιερώνεται περισσότερος χρόνος.
Ο δεύτερος και εξίσου καταλυτικός παράγοντας, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, αφορά την πολύκροτη εξαγορά της SUEZ από την επίσης γαλλική VEOLIA. Μετά την εξαγορά συγκεκριμένων δραστηριοτήτων υδάτων και απορριμμάτων από την VEOLIA, η SUEZ, παρέμεινε αυτόνομη για εκείνες που δεν εξαγοράστηκαν. Στην ουσία, μετά από μια μακρά διαμάχη μεταξύ των δυο κολοσσών και την σχετική συμφωνία που ακολούθησε την άνοιξη του 2022, δημιουργήθηκε μια νέα οντότητα η αποκαλούμενη “New Suez”. Η «Νέα» SUEZ είναι πιο μικρή, πλην όμως άριστα προικισμένη από οικονομικής πλευράς αλλά και σε επίπεδο αγορών που διατήρησε.
Ειδικότερα, διατήρησε όλες τις δραστηριότητες σχετικά με το νερό στην Γαλλία, και τα Συμβόλαια διαχείρισης νερού σε Ευρώπη, Αφρική, Ασία και Ωκεανία (Σενεγάλη, Μαρόκο, Ιταλία, Τσεχία, Πολωνία, Κεντρική Ασία, Μπανγκλαντές, Σρι-λάνκα, Κίνα, Αυστραλία και Νέα Ζηλανδία).
Μικρότερη, αλλά με γερή «προίκα» η «Νέα» SUEZ
Κράτησε επίσης τις «Έξυπνες και Περιβαλλοντικές λύσεις», έναν τομέα που απευθύνεται στις έξυπνες πόλεις, όπως επίσης, σειρά δραστηριοτήτων και αναπτύξεων στον περιβαλλοντικό τομέα (μονάδες διαχείρισης απορριμμάτων και ενεργειακής αξιοποίησης σε Γαλλία, Πολωνία, Αγγλία και αλλού).
Με βάση αρχικές εκτιμήσεις, ο ετήσιος κύκλος εργασιών της «νέας» SUEZ αναμένεται να μειωθεί από τα 17 δις ευρώ των τελευταίων ετών σε περίπου 7 δις, δηλαδή μείωση της τάξης του 59% και το προσωπικό της από 88,800 σε 40,000, που ισοδυναμεί σε μείωση 55% (Πηγή: www.multinationals.org – The Global Union Federation of Workers in Public Services, με επιφύλαξη όμως για την εκτίμηση του αναμενόμενου τζίρου λόγω του πολύ πρόσφατου της εξαγοράς).
Επιπλέον, η «Νέα» SUEZ, αποφασίζοντας στο τέλος του Σεπτεμβρίου 2022 πώς θα κινηθεί εφεξής, προχωρά ήδη σε σημαντικές επενδύσεις σε Ινδία (700εκ ευρώ), Αφρική, αλλά και σε μεμονωμένες ευρωπαϊκές χώρες όπως η Ιταλία. Χρήματα , δεν της λείπουν. Μάλιστα, στο μετοχικό της κεφάλαιο, συμμετέχει το Meridiam fund, το οποίο κατά κανόνα συνεργάζεται με ευρωπαϊκούς χρηματοοικονομικούς οργανισμούς όπως η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων στο πλαίσιο επενδυτικών συμβολαίων συνδεδεμένων με αναπτυξιακή βοήθεια.
Τι σημαίνει για την Ελλάδα η αποχώρηση της SUEZ
Τι σημαίνει όμως και αν φυσικά σημαίνει κάτι σημαντικό για τις business του νερού στην Ελλάδα, η αποχώρηση της SUEZ;
Πρακτικά μιλώντας, σημαίνει έναν ισχυρό υποψήφιο μείον, στα εκτυλισσόμενα από την κυβέρνηση σχέδια διαχείρισης του νερού, στους επικείμενους διαγωνισμούς αρδευτικών έργων με ΣΔΙΤ αλλά και στον τομέα των αποβλήτων.
Η SUEZ, δραστηριοποιήθηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα το 2006, εξαγοράζοντας το 5,46% στην Εταιρεία ΄Υδρευσης και Αποχέτευσης της Θεσσαλονίκης, το οποίο και διατηρεί μέχρι σήμερα. Ήταν τότε η περίοδος, όπου τόσο στην Ευρώπη όσο και διεθνώς, αναπτυσσόταν το εγχείρημα μερικής ή ολικής ιδιωτικοποίησης δημόσιων εταιρειών ύδρευσης-αποχέτευσης το οποίο ως τάση, κράτησε αρκετά χρόνια. Ως μέτοχος μειοψηφίας της ΕΥΑΘ, η SUEZ, παρακολουθούσε από κοντά τις εξελίξεις, ανίχνευε ευκαιρίες μεγέθυνσης της συμμετοχής της και απόκτησης πιο ενεργού ρόλου στη διαχείριση.
SUEZ: «Μνηστήρας» της ΕΥΔΑΠ και μέτοχος μειοψηφίας στην ΕΥΑΘ
Έκανε συχνές επισημάνσεις στο ΔΣ της εταιρείας για έλλειμμα επενδύσεων στην ανάπτυξη και υποδομές θεωρώντας ότι τελικά δεν εισακούστηκε (Πηγή: Σχετικές δηλώσεις το 2016, της πρώην αναπληρώτριας γενικής διευθύντριας της Suez, Dianne Darras). Επίσης, το 2019 είχε θέσει θέμα για τις προσλήψεις 150 ατόμων. Λόγω αντιδράσεων που υπήρξαν, ο τότε εκπρόσωπος της SUEZ Yannik Jaussaud, είχε σπεύσει να διευκρινίσει ότι ο όμιλος δεν ήταν αντίθετος στις προσλήψεις προσωπικού αρκεί να δικαιολογούνται από την ανάπτυξη της εταιρείας (Πηγή: Ετήσια Γενική Συνέλευση ΕΥΑΘ, 2019).
Σε ότι αφορά την ΕΥΔΑΠ, η SUEZ ήταν ουσιαστικά από το 2012, ο μόνιμος …μνηστήρας για το υπό ιδιωτικοποίηση ποσοστό της στο πλαίσιο σχετικών υποχρεώσεων του μνημονίου. Στο πλαίσιο της ελληνογαλλικής επιχειρηματικής συνεργασίας, υποστηρίχθηκε διαδοχικά και εμφανώς από δύο Γάλλους προέδρους (Φρανσουά Ολάντ κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης και από τον Εμανουέλ Μακρόν αργότερα).
Το 2017 διαπιστώνοντας ότι το τοπίο με τις ιδιωτικοποιήσεις των υδάτων στην Ελλάδα δεν θα προχωρήσει ούτε εύκολα, ούτε γρήγορα, η εταιρεία, άρχισε να αναπροσαρμόζει την στρατηγική της, προτείνοντας εναλλακτικές συνεργασίες στο πλαίσιο είτε δημοσίων έργων με διεθνή πρόσκληση, είτε και ιδιωτικών έργων με τη μέθοδο ΣΔΙΤ (Συμπράξεις Δημοσίου – Ιδιωτικού Τομέα): «Υπάρχουν ανάγκες υποδομής στην Ελλάδα και για αυτό επιθυμούμε να συνεργαστούμε με τη χώρα σας σε έργα του δημόσιου ή και του ιδιωτικού τομέα μέσω ΣΔΙΤ», έλεγε σε εκδήλωση του Ελληνογαλλικού Επιμελητηρίου το 2017, ο Φαμπρίς Ροσινιόλ, διευθύνων σύμβουλος εκείνη την περίοδο της SUEZ Ιταλίας και Κεντροανατολικής Ευρώπης. Παράλληλα, η εταιρεία «άνοιξε» το ενδιαφέρον της και στην διαχείριση απορριμμάτων, καθώς μέχρι τότε εστιαζόταν αποκλειστικά στο νερό.
Το «Βατερλώ» της Ψυττάλειας και η απώλεια του momentum
Τελικά και παρά τις εκ νέου επίμονες προσπάθειες από το 2017, η SUEZ δεν κατάφερε να μπει είτε αυτόνομα, είτε με συνεργασίες ούτε σε ένα έργο ενδιαφέροντός της, πέρα από μια σύμβαση διαχείρισης λυμάτων που τρέχει για το αεροδρόμιο Ελευθέριος Βενιζέλος από το 2018.
Στελέχη που συνεργάστηκαν με την SUEZ σε έργα που διεκδίκησε, χαρακτηρίζουν ως πραγματικό της «Βατερλώ», την τελική έκβαση του πολύκροτου διαγωνισμού συντήρησης της Ψυττάλειας, που η κρατική εταιρία προκήρυξε το 2019. Στον διαγωνισμό αυτό, ο ευρωπαϊκός κολοσσός συνεργάστηκε για πρώτη φορά με ελληνικούς τεχνικούς ομίλους (ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ και ΙΝΤΡΑΚΑΤ) και με ένα ταπεινό ποσοστό 10%. Πρόκειται, για ένα δικαστικό-γραφειοκρατικό σίριαλ που διήρκεσε τρία χρόνια (!!), για να καταλήξει τελικά στην έτερη κοινοπραξία που διεκδικούσε το έργο (Άκτωρ-ΑVAX).
Ο γαλλικός όμιλος, παρότι σεβάστηκε τις τελικές αποφάσεις του ΣτΕ και των άλλων δικαστικών αρχών, δεν έκρυψε την έντονη δυσφορία του ακόμα και με απευθείας παρεμβάσεις στον πρωθυπουργό.
Εξάλλου τον Οκτώβριο του 2020, η SUEZ έλαβε μέρος σε έναν ακόμα σημαντικό διαγωνισμό σε κοινοπραξία με την INTRAKAT και την ΕΥΑΘ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ Α.Ε.
Πρόκειται για την υλοποίηση του Φράγματος Χαβρία στην Χαλκιδική, που είναι το πρώτο έργο ΣΔΙΤ για φράγμα και γενικότερα στον τομέα της ύδρευσης στην Ελλάδα.
Ο διαγωνισμός βρίσκεται ακόμα σε σχετικά αρχικό στάδιο, καθώς τον Δεκέμβρη του 2022, δόθηκε τρίτη παράταση στους διαγωνιζόμενους για την υποβολή δεσμευτικών προσφορών.
Μέσα στο 2023 αναμένεται να δημοπρατηθούν σημαντικά έργα στον τομέα του νερού στο πλαίσιο του ΥΔΩΡ 2, τα οποία δυνητικά αποτελούν μια καλή ευκαιρία για την SUEZ.
Πλην όμως, το momentum της στην Ελλάδα σε συνδυασμό και με τις προτεραιότητες της Νέας SUEZ που προαναφέρθηκαν, έχει πλέον χαθεί.
Νέο περιβάλλον: Προκλήσεις – Ευκαιρίες
Αυτή τη στιγμή, είναι άγνωστο, κατά πόσο η Veolia, που έχει μεν γιγαντωθεί από την εξαγορά της SUEZ (το ανθρώπινο δυναμικό της πλησιάζει πλέον τους 200.000 εργαζόμενους ανά τον κόσμο), πλην όμως αντιμετωπίζει οργανωτικά θέματα εξαιτίας της μεγέθυνσής της, θα αναλάβει αντίστοιχες σθεναρές πρωτοβουλίες στη χώρα μας και σε ποιο βαθμό.
Σε κάθε περίπτωση, τα μεγέθη στα οποία κινείται πλέον η Veolia, είναι τέτοια, που είναι απίθανο να μην την δούμε να εμφανίζεται κάπου είτε ως πάροχος τεχνολογικών λύσεων, είτε ως επενδυτής.
Συμπέρασμα: Ο τομέας του νερού στη χώρα μας, δεν έχει αποδειχθεί μέχρι σήμερα ανοικτός ως προς τις ξένες επενδύσεις, κρίνοντας τουλάχιστον από την περίπτωση της SUEZ.
Επιπλέον, η είσοδος ιδιωτών στην ΕΥΔΑΠ (αλλά και στην ΕΥΑΘ), καθίσταται πλέον ακόμα πιο δύσκολη μετά από τρεις αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας, που μπλοκάρουν την άμεση, αλλά και την έμμεση ιδιωτικοποίηση της διαχείρισης νερού, θεωρώντας το ως δημόσιο αγαθό.
Πρόκειται για μια σημαντική πρόκληση για τους τυχόν ενδιαφερόμενους επενδυτές, κυρίως όμως για την κυβέρνηση. Αυτό είναι όμως ένα ξεχωριστό θέμα συζήτησης.
Το πρόγραμμα κατασκευής αρδευτικών έργων μέσω ΣΔΙΤ «Ύδωρ 2.0» ίσως δώσει καλύτερες ευκαιρίες στους ξένους επενδυτές, εφόσον προχωρήσει γρήγορα. Αλλά και αυτό, χρήζει ειδικής ανάλυσης.
Σίγουρο είναι ότι, το νερό στην Ελλάδα, πέραν του ότι παραμένει η μόνη φθηνή υπηρεσία στην καθημερινότητά μας θα μας τροφοδοτεί εφεξής συνεχώς με…δροσερά ερεθίσματα για σχετικά άρθρα, ειδήσεις και αναλύσεις.
Ορισμένα αναρτώμενα από το διαδίκτυο κείμενα ή εικόνες, θεωρούμε ότι είναι δημόσια. Αν υπάρχουν δικαιώματα συγγραφέων, παρακαλούμε ενημερώστε μας, για να τα αφαιρέσουμε. Επίσης, σημειώνεται ότι οι απόψεις του ιστολογίου, μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου. Για τα άρθρα που δημοσιεύονται εδώ, ουδεμία ευθύνη εκ του νόμου φέρουμε, καθώς απηχούν αποκλειστικά τις απόψεις των συντακτών τους και δεν δεσμεύουν καθ’ οιοδνήποτε τρόπο, το ιστολόγιο.
Ο διαχειριστής του ιστολογίου, δεν ευθύνεται για τα σχόλια και τους δεσμούς που περιλαμβάνει. Τονίζουμε ότι υφίσταται μετριασμός των σχολίων και παρακαλούμε, πριν δημοσιεύσετε το σχόλιό σας, να έχετε υπόψη σας τα ακόλουθα:
Κάθε γνώμη είναι σεβαστή, αρκεί να αποφεύγονται ύβρεις, ειρωνείες, ασυνάρτητος λόγος και προσβλητικοί χαρακτηρισμοί, πολύ περισσότερο σε προσωπικό επίπεδο, εναντίον των συνομιλητών ή και των συγγραφέων, με υποτιμητικές προσφωνήσεις, ύβρεις, υπονοούμενα, απειλές ή χυδαιολογίες.>
Μην δημοσιεύετε άσχετα με το θέμα σχόλια.
Ο κάθε σχολιαστής, οφείλει να διατηρεί ένα μόνον όνομα ή ψευδώνυμο, το οποίο αποτελεί και την ταυτότητά του σε κάθε συζήτηση.
Με βάση τα παραπάνω, η διαχείριση, διατηρεί το δικαίωμα μη δημοσίευσης σχολίων, χωρίς καμία άλλη προειδοποίηση.
Επιπλέον σας τονίζουμε, ότι το ιστολόγιο, λειτουργεί σε εθελοντική βάση και ως εκ τούτου, τα σχόλια θα αναρτώνται μόλις αυτό καταστεί δυνατόν.
Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί cookies για να βελτιώσει την εμπειρία σας. Θα υποθέσουμε ότι είστε εντάξει με αυτό, αλλά μπορείτε να εξαιρεθείτε εάν το επιθυμείτε. ΡΥΘΜΙΣΕΙΣΑΠΟΔΟΧΗ
Πολιτική Απορρήτου
Επισκόπηση απορρήτου
Αυτός ο ιστότοπος χρησιμοποιεί cookie για να βελτιώσει την εμπειρία σας ενώ περιηγείστε στον ιστότοπο. Από αυτά τα cookie, τα cookie που κατηγοριοποιούνται ως απαραίτητα αποθηκεύονται στο πρόγραμμα περιήγησής σας, καθώς είναι απαραίτητα για τη λειτουργία βασικών λειτουργιών του ιστότοπου. Χρησιμοποιούμε επίσης cookie τρίτων που μας βοηθούν να αναλύσουμε και να κατανοήσουμε πώς χρησιμοποιείτε αυτόν τον ιστότοπο. Αυτά τα cookies θα αποθηκευτούν στο πρόγραμμα περιήγησής σας μόνο με τη συγκατάθεσή σας. Έχετε επίσης την επιλογή να εξαιρεθείτε από αυτά τα cookie. Ωστόσο, η εξαίρεση από ορισμένα από αυτά τα cookie μπορεί να επηρεάσει την εμπειρία περιήγησής σας.
Τα απαραίτητα cookie είναι απολύτως απαραίτητα για τη σωστή λειτουργία του ιστότοπου. Αυτή η κατηγορία περιλαμβάνει μόνο cookie που διασφαλίζουν βασικές λειτουργίες και δυνατότητες ασφάλειας του ιστότοπου. Αυτά τα cookies δεν αποθηκεύουν προσωπικά στοιχεία.
Τυχόν cookies που ενδέχεται να μην είναι απαραίτητα για τη λειτουργία του ιστότοπου και χρησιμοποιούνται ειδικά για τη συλλογή προσωπικών δεδομένων χρήστη μέσω αναλυτικών στοιχείων, διαφημίσεων, άλλων ενσωματωμένων περιεχομένων χαρακτηρίζονται ως μη απαραίτητα cookie. Είναι υποχρεωτικό να εξασφαλιστεί η συναίνεση των χρηστών πριν από την εκτέλεση αυτών των cookies στον ιστότοπό μας.
